Görme kaybının nörolojik nedenleri

Görme kaybının nedenleri nedir?

Görme kayıplarının en sık nedeni gözle ilgili nedenlerdir. Bu durumda göz hekimleri gerekli incelemeleri ve tedavileri gerçekleştirmektedir. Buna karşın görme kayıplarının tek nedeni göz hastalıkları değildir. Nadir olmayarak nörolojik hastalıklarda da görme kayıpları ve bulanık görme yakınması ortaya çıkabilmektedir.

Görme kayıplarının nörolojik nedenleri nedir?

Birçok nörolojik hastalıkta görme ile ilgili yakınmalar ortaya çıkabilmektedir. Bunlar arasında optik nörit (göz sinir iltihabı), göz siniri damarının tıkanması, göz siniri tümörleri, hipofiz bezi tümörleri, beyin damar tıkanıklıkları ve genetik hastalıklar gibi nedenler vardır. Oldukça farklı nörolojik hastalıkların benzer yakınmalar oluşturması nedeni ile bulanık görme yakınması olan hastaların ayrıntılı bir nörolojik değerlendirmeden geçmeleri gerekebilmektedir.

Hipofiz bezi tümörleri nasıl görme kaybı yapar?

Hipofiz bezi göz sinirlerinin birleşim yeri olan optik kiazma adı verilen bölgenin hemen üzerinde bulunur. Bu nedene hipofiz tümörleri optik kiazmaya basarak çaprazlaşan göz sinirlerinin iletimini bozar. Bu durum hastaların özellikle iki yanlı dış kadranı görmesinde sıkıntılara (bitemporal hemianopsi) neden olur.

Optik nöritte (Göz sinir iltihabı, optik nevrit) nasıl yakınmalar oluşur?

Göz sinir iltihabı genellikle genç kadınları etkileyen otoimmün bir hastalıktır. Bu durum tek başına ortaya çıkabileceği gibi multipl skleroz (MS) ve nöromiyelitis optika (NMO) gibi hastalıkların belirtisi olarak da izlenebilir. Hastalarda en sık izlenen bulgu birkaç gün süren ve göz hareketleri ile ortaya çıkan ağrıyı takiben giderek artan bulanık görme yakınmasının olmasıdır. Görme bozukluğu sıklıkla görme alanının özellikle orta kısmını tutan ve santral skotom ismi verilen görme kaybı şeklindedir. Optik nöritte altta yatan neden otoimmün hastalıklar ise yüksek doz kortizon tedavisi verilir. Bu tedavi altında da hastaların çoğunda tama yakın düzelme izlenmesine karşın bir kısım hastada düzelme tam olmayabilir.

Beyin damar tıkanıklıklarında görme kaybı nasıl oluşur?

Görme korteksi oksipital lob içerisindedir. Bu bölge beynin arkasında yer alır. Burayı kanlandıran arka serebral arter isimli damarın tıkanıklığı ile oluşan enfarktlarda ani gelişen görme alanı kayıpları oluşur. Bu hastalarda izlenen görme alanı kayıpları tıkanan damarın diğer tarafında gerçekleşir. Örneğin sağ arka serebral arter tıkanıklığı olan hastalar her iki gözü ile sol tarafı iyi göremezler. Hastalar görme kaybına yönelik değil, tıkanan damarın tıkanma nedenine göre tedavi edilirler.

Göz siniri damarı tıkanırsa ne olur?

Göz sinirinin de damarları vardır. Bu damarlar başta diyabet gibi küçük damarları etkileyen hastalıklarda tıkabilmektedir. Bunun dışında bazı iltihabi sistemik hastalıklarda da göz siniri damarları tıkanabilir. Bunlar içinde en önemli yeri tutan hastalık temporal arterittir. Temporal arterit özellikle ileri yaş kadın hastalarda izlenen, öncesinde sıklıkla yaygın ağrılar, çene hareketleri ile ortaya çıkan çiğneme kaslarındaki ağrılar, tek taraflı zonklayıcı baş ağrıları ile başlayıp ani şekilde görme kayıplarına neden olabilmektedir.

Temporal arteritte damarlarda izlenen iltihap damarların tıkanmasına neden olmaktadır. Son yıllarda yapılan çalışmalarda bu iltihabı tetikleyen faktörlerin başında varisella (Su çiçeği) virüsünün olduğuna dair kanıtlar ortaya çıkmıştır. Her ne nedenle ortaya çıkarsa çıksın temporal arteritin tedavisinde, görme kaybının gelişmesini engellemek için kortizon tedavisi uygulanmalıdır.

Beyin tümörleri görme bozuklukları oluşturur mu?

Beynin birçok yerindeki tümörler görme kaybı yapabilir. Bunun mekanizması her ne kadar tümörün oluşturduğu kitle etkisi ile görme sinirlerine bası şeklinde olsa da, görme yollarında olmayan tümörler de bulanık görme ortaya çıkarabilir. Bu durum tümörün yarattığı kafa içi basıncının artması ve görme sinirlerine indirekt olarak olumsuz yönde etkilemesi ile olmaktadır. Hipofiz bezi tümörlerinin yanı sıra göz siniri tümörlerinde ve oksipital lobda yerleşen tümörlerde de görme kayıpları izlenebilmektedir.

Kafa içi basıncının artması bulanık görme yapar mı?

Kafa içi basıncının artması ile görme siniri üzerine bası gerçekleşir. Bu nedenle bulanık görme yakınması oluşabilmektedir. Kafa içindeki basınç arttığında hastalarda şiddetli baş ağrıları, bulantı ve kusma yakınması da olmaktadır. Kafa içi basıncını arttıran birçok neden olabilir. Bunlar içinde toplar damar tıkanıklıkları, beyin omurilik sıvısının (BOS) normal dolaşımını bozan süreçler, psödotümör serebri gibi BOS emiliminin bozulduğu durumlar, beyin enfeksiyonları ve beyin tümörleri sayılabilir.

Migren görme kaybı yapar mı?

Migrenli hastaların bazılarında baş ağrısından önce bir tarafı görememe, renkli ve ışıklı objeler görme (sintilasyon) gibi bulgular izlenebilir. Bu duruma aura adı verilir. Aura aslında migrenin geldiğini bildiren bir habercidir. Aura dakikalar içinde geçtikten sonra baş ağrısı gelişir. Bu duruma auralı migren denmektedir.

Auralı migren dışında retinal migren adı verilen ve bir gözde sadece geçici görme kaybına neden olan retinal migren adı verilen bir migren türü de vardır. Bu durumda da ataklar geçicidir ve kalıcı görme kaybına neden olmaz.

Leber’in herediter optik nöropatisi (LHON) nedir?

Leber’in herediter optik nöropatisi (LHON) genç erkeklerde izlenen ve görme kaybına neden olan genetik geçişli bir hastalıktır. Hastalık her ne kadar genetik bir hastalık olsa da her iki gözde aynı anda başlamayabilir. Mitokondrial genlerde mutasyon sonucunda olan bu hastalıkta her iki gözde yıllar içinde artan görme kaybı oluşur. Hastalıkta kadınlar taşıyıcı, erkekler ise hastadır. Kadınlarda hastalığın ortaya çıkışı çok nadirdir. Tedavisinde idebenon isminde bir ilaç kullanılmaktadır.

İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK DİĞER YAZILAR

Multipl skleroz (MS)

Nöromiyelitis optika (NMO)

Optik nörit (Göz siniri iltihabı)

Klinik izole sendrom (KİS)

Susac sendromu

İnme (Serebrovasküler hastalıklar)

Migren