Radyolojik izole sendrom (RİS)

Radyolojik izole sendrom (RİS) nedir?

Radyolojik izole sendrom (RİS) multipl skleroz (MS) belirtisi olmayan bir kişinin beyin MR’ında MS’e benzer lekelerin saptanması durumudur. Baş ağrısı veya kafa travması gibi nedenlerle çekilen beyin MR’larında rastlantısal olarak MS’de izlenen lekeler ile karşılaşılabilmektedir. Bu lekeler MS’in henüz belirti vermediği evrede izlenen lekeler olabileceği gibi, tamamen sağlıklı kişilerde izlenen iyi huylu lekeler de olabilir. Bu nedenle RİS aslında bir hastalıktan çok, sağlıklı insanlarda da izlenebilen bir durumu tarif etmektedir.

Hangi RİS’linin multipl skleroza dönüşümü yüksektir?

Ne yazık ki, günümüzde hangi hastanın ileride MS’e dönüşeceğini kesin doğrulukta söyleyen bir test bulunmamaktadır. Buna karşın, RİS’lilerde MS’e dönüşüm riskini arttıran bazı özellikler tanımlanmıştır. Bunlar içinde erkek cinsiyet, beyin omurilik sıvısında oligoklonal band (OKB) incelemesinin pozitif olması ve omurilikte lezyonların olması sayılabilir.

RİS tedavi edilmeli midir?

RİS hastalarının sadece üçte biri ileride MS’e dönüşür. MS’e dönüşüm gerçekleşse bile hastalar yıllar boyunca sağlıklı bir şekilde hayatlarını sürdürebilir. Hangi hastanın ileride MS olacağını önceden tahmin etmenin mümkün olmaması ve MS ilaçlarının olası yan etkileri nedeni ile prensip olarak RİS hastaları tedavi edilmeden takip edilir. Kısaca; RİS’liler sağlıklı bir insan gibi ele alınır ancak MS’li gibi izlenir.

RİS hastaları nasıl takip edilmelidir?

RİS hastalarının hem muayene ile hem de MR incelemesi ile takip edilmesi gerekir. Her hastada takip süresi ve sıklığı değişmekle birlikte yılda bir tekrarlanan beyin MR’ı ile en az beş yıllık takip süresi genel olarak kabul edilen protokoldür. Bunun dışında MS’de izlenen belirtilerin ortaya çıkması durumunda da MR’ın tekrarlanması gerekir.

RİS’li bir kişide izlenen hangi belirtiler MS’in oluştuğunu düşündürmelidir?

RİS tanısı izlenen bir hastada uyuşma, denge kaybı, bulanık görme, güç kaybı, çift görme, peltek konuşma, boyun hareketleri ile ortaya çıkan elektriklenme hissi (Lhermitte belirtisi), idrar kaçırma veya başlatamama gibi belirtilerin ortaya çıkması durumunda MS olasılığı artmaktadır. Bu şikayetlerin izlenmesi durumunda MR incelemesinin tekrarlanıp yeni lekelerin ortaya çıkıp  çıkmadığına bakılması gereklidir.

 

İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK DİĞER YAZILAR

Multipl skleroz (MS)

Klinik izole sendrom

Multipl sklerozun tedavisi